Veilige handboogsport: aanpak grensoverschrijdend gedrag

Koninklijke HandboogSport Nederland (KHSN) vindt het belangrijk dat elke handboogsporter zich veilig en goed voelt in de sport en zichzelf kan zijn. Wij zijn een sportbond waarin plezier centraal staat. Daarom is er geen ruimte voor agressie, intimidatie, misbruik, discriminatie of ander grensoverschrijdend gedrag. Wij willen leden en verenigingen helpen om deze zaken bespreekbaar te maken en helpen met de stappen die zij kunnen nemen om grensoverschrijdend gedrag aan te pakken/melden. Daarom op deze pagina:
  1. Werken aan een sociaal veilige sportomgeving
    • Basiseisen sociale veiligheid
    • High5 stappenplan
    • Gedragsregels handboogsport
    • Voorlichtingsmodules pesten, discriminatie, seksuele intimidatie, matchfixing
    • Onderzoek & presentatie Veilig handboogsport
  2. Wat als ik er mee te maken krijg?
    • Wat is grensoverschrijdend gedrag?
    • Wat als ik er mee te maken krijg?

Werken aan een sociaal veilige sportomgeving

KHSN vindt het belangrijk dat alle sporters vrij, plezierig en in een veilige omgeving kunnen sporten. Zonder grensoverschrijdend gedrag. Dat begint bij een goede basis. Daarom moedigen we sportverenigingen aan om aan de slag te gaan met preventief beleid zoals het invoeren van 4 v’s voor veiligheid op jouw vereniging. Deze 4 v’s bieden een stevig fundament voor verenigingen rondom sociale veiligheid. Als je hieraan voldoet, ben je als vereniging goed op weg!

  • Verenigingsbrede gedragscode geeft richting aan gewenst gedrag en is dus een belangrijk onderdeel van het verenigingsbeleid rondom sociaal veilig gedrag – van de regels langs de lijn tot het gebruik van social media. Om ervoor te zorgen dat leden, vrijwilligers en anderen op de vereniging weten waar de vereniging voor staat, is het belangrijk om deze gedragscodes helder en goed te communiceren. De gedragscode is altijd gebaseerd op de gedragscode van KHSN en NOC*NSF. Deze kan je dan ook altijd raadplegen wanneer je aan de slag gaat met het opstellen van de code.
  • Vertrouwenscontactpersoon op de vereniging is een neutraal aanspreekpunt op de vereniging en kan bijvoorbeeld helpen bij incidenten die gaan over grensoverschrijdend gedrag. De vertrouwenscontactpersoon biedt een luisterend oor, geeft advies en verwijst door – mocht dat nodig zijn. Ook helpt een vertrouwenscontactpersoon de vereniging bij preventie van grensoverschrijdend gedrag en de implementatie van bijvoorbeeld de gedragscode.
  • Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) vrijwilligers is een verklaring waaruit blijkt dat iemand geen strafblad heeft of dat het strafblad geen bezwaar vormt voor het uitvoeren van een bepaalde taak of functie. Door als vereniging gebruik te maken van deze gratis regeling voorkom je mogelijk risico voor sporters en andere betrokkenen op de vereniging. VOG aanvragen kan via de bond. Voor meer informatie, kijk op VOG.
  • Vakkundig geschoolde trainer/coaches kunnen positief gedrag stimuleren en negatief gedrag voorkomen of bespreken. Het is daarom belangrijk dat trainer-coaches (met in het bijzonder degenen die werken met kwetsbare groepen) niet alleen oog hebben voor tactiek en techniek, maar ook voor pedagogiek en integriteit. Dat kan via een scholing. Als vereniging kan je ervoor zorgen dat trainer-coaches de scholing Een Beetje Opvoeder of een vergelijkbare scholing (voor meer ervaren trainer-coaches) volgen. Dat helpt niet alleen mee aan een sociaal veilige sportomgeving voor je leden, maar zorgt óók voor meer sportplezier en leukere trainingen.

Voor meer informatie over de vier v’s, hoe je als vereniging dit kan invoeren en handige tips, tools en goede voorbeelden vind je hier.
Zie ook het nieuwsbericht van 10 januari 2024.

Aan de slag met High5! Stappenplan!

We vinden het belangrijk om aandacht te hebben voor het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag. We ondersteunen samen met Centrum Veilige Sport Nederland en NOC*NSF verenigingen bij het ontwikkelen van eigen preventie beleid en het invoeren van de vier v’s. Het High5! Stappenplan is ontwikkeld voor sportbestuurders en vrijwilligers van sportverenigingen. Met dit stappenplan krijg je op een laagdrempelige en eenvoudige manier inzicht in wat de vereniging kan doen om te werken aan een sociaal veilige sportomgeving. Wil je vereniging aan de slag met sociale veiligheid? NOC*NSF biedt ondersteuning via een expertpoule. Verenigingen kunnen via de expertpoule gebruik maken van het volgende aanbod: inspiratiesessie sociale veiligheid, verenigingstraject en specifieke programma’s. Meer informatie hierover vind je hier.

Gedragsregels in de handboogsport

De Bondsraad heeft op 10 december 2022 de gedragsregels voor de handboogsport opnieuw vastgesteld. Met deze regels wil KHSN het bewustzijn onder leden vergroten ten aanzien van goed gedrag en grensoverschrijdend gedrag. De basisregels zijn:

  • We hebben respect voor elkaar, elkaars eigendommen en onze omgeving;
  • Wij schelden elkaar niet uit;
  • Pesten en bedreigen is ten strengste verboden;
  • Fysiek geweld staan wij niet toe;
  • Roken is niet toegestaan;
  • Heb respect voor ieders ‘kunnen’;
  • Help en steun elkaar tijdens trainingen en wedstrijden;
  • We zijn allemaal verantwoordelijk voor een goede sfeer en gang van zaken tijdens de trainingen en wedstrijden;
  • Er is geen plaats voor racisme en discriminatie; en
  • We dragen allemaal bij aan een open communicatie; we lossen problemen op door erover te praten.

Voor specifieke groepen, zoals begeleiders en ouders, zijn er uitgewerkte regels. Het totaal van gedragsregels vind je hier. De vastgestelde regels kunnen altijd beter. Mocht je dus verbetermogelijkheden zien, laat het weten.

Voorlichtingsmodules

Voor bestuurders, kader en sporters van verenigingen zijn e-learnings beschikbaar over diverse thema’s. Via de e-learnings kan je iedereen binnen jouw vereniging laagdrempelig bijscholen over bijvoorbeeld pesten, seksuele intimidatie, discriminatie, doping, matchfixing, financiële integriteit.

Presentaties en onderzoek

Prevalentieonderzoek 2022 – Grensoverschrijdend gedrag in de handboogsport
De uitkomsten van het onderzoek binnen de Nederlandse handboogsport tonen grote gelijkenis met de resultaten van het landelijk prevalentieonderzoek naar grensoverschrijdend gedrag binnen de algehele Nederlandse sport (2019). Dit blijkt uit de factsheet.  In de bijgevoegde factsheet, opgesteld door I&O Research en CentERdata, zijn de belangrijkste conclusies weergegeven. Het volledige onderzoek is ook hier bijgevoegd.

Andere recente presentaties

Wat als ik te maken krijg met grensoverschrijdend gedrag?

Wat is grensoverschrijdend gedrag?
Grensoverschrijdend gedrag is elke vorm van handelen en/of nalaten dat als doel en/of gevolg heeft dat de waardigheid en/of veiligheid van één of meerdere personen wordt aangetast. We spreken van grensoverschrijdend gedrag wanneer een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, sociaal onveilige of kwetsende situatie wordt gecreëerd. De ervaring van de sporter is daarbij leidend. Dit wil zeggen: wat grensoverschrijdend gedrag is, bepaal jij zelf. Jij bepaalt wanneer bepaald gedrag een grens overgaat. Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag zijn: pesten, discriminatie, seksuele intimidatie, bedreiging, belediging en mishandeling.

Wat als ik er mee te maken krijg?
Als je iets ziet of meemaakt dat niet kan of je twijfelt daarover: praat ervoer of meld het. Dat kan met de vertrouwenscontactpersoon van je vereniging, via de vertrouwenscontactpersonen van de rayons, de bond of via Centrum Veilige Sport Nederland.

Een melding maken van grensoverschrijdend gedrag is niet altijd gemakkelijk en vereist moed. Heb je iets meegemaakt of gezien wat niet oké is? Dan is het toch goed om je uit te spreken en het bespreekbaar te maken. Dat helpt niet alleen jou, maar ook een ander én de handboogsport om veiliger te maken. Hieronder vindt je de opties om hierover in gesprek te gaan of hoe je een melding kunt maken. Aan jezelf de afweging welke optie voor jou het meest prettig vindt.

Vertrouwenscontactpersoon van je vereniging, rayon of KHSN

De vertrouwenscontactpersoon (VCP) binnen je vereniging is het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag. De VCP fungeert als eerste opvang voor sporters, ouders van sporter, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur. Een vertrouwenscontactpersoon luistert, denkt mee en kent het sport netwerk, maar is géén hulpverlener en doet niet zelf onderzoek bij incidenten. Bij de vertrouwenscontactpersoon van de vereniging kun je geen officiële melding doen, maar wel een signaal afgeven. Een melding doen doe je bij het bestuur van je vereniging.

De contactgegevens van de VCP en het bestuur zijn te vinden op de website van je eigen vereniging. Wanneer je vereniging geen vertrouwenscontactpersoon heeft, of als je het niet prettig vindt om bij je eigen vereniging te melden, kun je terecht bij de vertrouwenscontactpersoon van de rayons/bond  of bij het Centrum Veilige Sport Nederland voor advies.

Vertrouwenscontactpersoon van de rayons

Vertrouwenscontactpersoon KSHN

Centrum Veilige Sport Nederland

Voor alle sporters en hun omgeving heeft NOC*NSF in samenspraak met de sportbonden het Centrum Veilige Sport Nederland opgezet. In een vertrouwelijk gesprek bespreek je waar je mee zit en welke stappen je zou kunnen zetten om het aan te pakken. Je houdt zelf altijd de regie op wat er met je verhaal gedaan wordt. Dus zit je ergens mee? Dan kun je het Centrum Veilige Sport Nederland benaderen:

Deel deze pagina via